1. Xả Sâu và Xả Quá Mức Của Ắc Quy UPS Là Gì?

Xả sâu là quá trình xả khoảng 80% dung lượng định mức của pin. Trong các bộ nguồn không ngắt kết nối pin, xả sâu có thể xảy ra khi pin bị sử dụng đến mức gần hết dung lượng mà không được sạc lại kịp thời. Quá trình này giúp kích hoạt các chất hoạt động trong pin, giúp duy trì hiệu suất và tuổi thọ của pin nếu thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, xả sâu quá mức sẽ dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Khi ắc quy UPS (Uninterruptible Power Supply) xả hết một phần lớn dung lượng, trong quá trình xả, các phản ứng hóa học tạo ra các tinh thể chì sunfat. Nếu xả quá sâu, các tinh thể này sẽ phát triển và kết tụ thành những tinh thể lớn hơn, phân bố không đều. Điều này gây ra tình trạng cong vênh tấm chì và làm tăng điện trở bên trong pin, dẫn đến khả năng sạc lại kém, thậm chí không thể phục hồi được. Nếu không được khắc phục, sẽ gây hư hỏng vĩnh viễn cho pin.

2. Nguyên Nhân Gây Ra Hiện Tượng Xả Sâu Quá Mức Của Ắc Quy UPS

Có nhiều nguyên nhân khiến ắc quy UPS bị xả sâu quá mức. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

1. Tải quá nhẹ: Hầu hết các bộ nguồn UPS hoạt động hiệu quả nhất khi tải từ 50% đến 100%. Nếu tải quá nhẹ (dưới 50%), hiệu suất của UPS giảm mạnh. Nhiều người dùng tin rằng tải nhẹ sẽ làm tăng độ tin cậy và giảm tỷ lệ hỏng hóc của máy. Tuy nhiên, khi UPS chạy ở tải nhẹ, nó có thể dẫn đến việc pin xả quá mức mà không có hệ thống bảo vệ, gây hư hỏng cho ắc quy.

2. Xả dòng điện thấp trong thời gian dài: Khi dòng điện xả quá thấp, dung lượng của ắc quy sẽ được giải phóng dần dần và có thể vượt quá mức an toàn. Thông thường, khi pin UPS xả đến 80% dung lượng định mức, phải ngừng xả để tránh gây tổn hại cho pin. Nếu xả tiếp tục, ắc quy có thể bị xả quá mức.

3. Xả liên tục trong thời gian dài: Ở một số khu vực có tần suất mất điện cao, ắc quy UPS có thể bị xả liên tục mà không có đủ thời gian để sạc lại. Nếu tình trạng này lặp đi lặp lại, ắc quy sẽ dễ dàng bị xả quá mức và hư hỏng.

   

3. Làm Thế Nào Để Ngăn Ngừa Thiệt Hại Do Xả Quá Mức Ắc Quy UPS?

Để bảo vệ ắc quy UPS và kéo dài tuổi thọ của pin, việc ngăn ngừa tình trạng xả quá mức là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là một số biện pháp hữu hiệu:

1. Sạc lại ắc quy ngay sau khi xả: Sau khi pin xả hết, bạn cần sạc lại ắc quy trong vòng 72 giờ. Nếu không sạc kịp thời, dung lượng của pin có thể bị giảm sút và ảnh hưởng đến tuổi thọ của pin.

2. Ngắt kết nối khi không sử dụng: Nếu không sử dụng UPS trong thời gian dài, hãy ngắt kết nối ắc quy. Việc để pin vẫn kết nối với UPS khi không sử dụng sẽ khiến pin bị xả quá mức, gây hư hỏng không thể phục hồi trong vòng vài ngày đến một tuần.

3. Theo dõi mức điện áp: UPS thường có hệ thống báo động khi điện áp của pin giảm gần tới mức xả cuối cùng (khoảng 10.8V đối với pin 12V). Khi đó, bạn cần tắt thiết bị và UPS ngay lập tức để tránh xả quá mức.

4. Tránh xả đến điện áp bảo vệ: Các bộ nguồn UPS thường có chức năng bảo vệ điện áp tối thiểu, nhưng nếu ắc quy xả đến mức quá thấp (ví dụ dưới 1V cho pin 12V), thì nguy cơ hư hỏng là rất cao. Để tránh tình trạng này, hãy điều chỉnh cài đặt bảo vệ điện áp thấp sao cho phù hợp.

5. Điều chỉnh nhiệt độ hoạt động: Nhiệt độ cao hoặc quá thấp có thể ảnh hưởng đến hiệu suất và tuổi thọ của ắc quy. Vì vậy, cần giữ nhiệt độ của hệ thống UPS trong khoảng nhiệt độ phòng (khoảng 20-25°C). Nhiệt độ quá cao có thể làm pin nóng lên, giảm hiệu suất và tuổi thọ của pin.

Kết Luận

Xả sâu pin là một quá trình quan trọng để duy trì hiệu suất của ắc quy UPS, nhưng nếu thực hiện không đúng cách hoặc xả quá mức, nó có thể gây hư hỏng vĩnh viễn cho pin. Để bảo vệ ắc quy và kéo dài tuổi thọ của bộ nguồn UPS, bạn cần chú ý đến việc sạc lại pin đúng cách, tránh xả quá mức và đảm bảo các biện pháp bảo vệ được thực hiện đúng lúc. Việc sử dụng UPS đúng cách sẽ giúp bạn tránh được các sự cố không mong muốn và duy trì hiệu quả hoạt động của hệ thống trong thời gian dài.